بیشتر ابتلائات جوامع بشری پایمال شدن ضعفا است

خبرگزاری مهر- گروه دین و اندیشه: بعد از قرآن کریم، حدیث دومین منبع و سند دین شناسی و تعیین کننده راه سعادت انسان‌ها است. تکیه بر این منبع حیات بخش در برخی حوزه‌های دین پژوهی همچون فقه و بخشهایی از اخلاق بیشتر و گسترده‌تر است؛ زیرا اصول این دانشها در قرآن به اجمال و اشاره آمده و تفصیل آن را باید در حدیث یافت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حضرت آیت الله خامنه ای همواره در ابتدای درس خارج فقه خود که تا پیش از کرونا، چندین سال منظم برگزار گردید به قرائت و تبیین و شرح یک حدیث می‌پرداختند.احادیثی که با مضامین اخلاقی و اجتماعی و قابل استفاده برای عموم جامعه است و شرح حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بر احادیث نیز حاوی نکات نو و کاربردی در سبک زندگی اسلامی است.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای جلسه درس خارج فقه ۲ اردیبهشت ۱۳۹۷ با استناد به روایتی از امام علی (ع) به شرح حدیث اشتَدِّ عَلَی الظَّالِمِ وَ خُذ عَلَیه می‌پردازند که در ادامه صوت و متن این جلسه تقدیم مخاطبان می‌شود:

اَخبَرَنا مُحَمَّدُ بنُ مُحَمَّدٍ قالَ: اَخبَرَنا اَبُو الحَسَنِ اَحمَدُ بنُ مُحَمَّدِ بنِ الحَسَنِ بنِ الوَلیدِ قالَ: حَدَّثَنی اَبی، عَن مُحَمَّدِ بنِ الحَسَنِ الصَّفّارِ، عَن اَحمَدَ بنِ مُحَمَّدِ بنِ عیسی، عَنِ الحَسَنِ بنِ مَحبوبٍ، عَن اَبی اَیّوبَ الخَزّازِ، عَن اَبی حَمزَةَ الثُّمالیِّ (رَحِمَهُ اللهُ)، عَن اَبی جَعفَرٍ الباقِرِ مُحَمَّدِ بنِ عَلیٍّ (عَلَیهِ السَّلامُ) قالَ سَمِعتُهُ یَقولُ: … وَ اَربَعٌ مَن کُنَّ فیهِ مِنَ المُؤمِنینَ اَسکَنَهُ اللهُ فی اَعلیٰ عِلّیّینَ فی غُرَفٍ فی مَحَلِّ الشُّرَفِ کُلُّ الشَّرَفِ مَن آوَی الیَتیمَ وَ نَظَرَ لَهُ فَکانَ لَهُ اَباً وَ مَن رَحِمَ الضَّعیفَ وَ اَعانَهُ وَ کَفاهُ وَ مَن اَنفَقَ عَلی والِدَیهِ وَ رَفَقَ بِهِما وَ بَرَّهُما وَ لَم یَحزُنهُما وَ لَم یَخرِق لِمَملوکِهِ وَ اَعانَهُ عَلی ما یُکَلِّفُهُ وَ لَم یَستَسعِهِ فیما لا یُطیق .(۱)

وَ اَربَعٌ مَن کُنَّ فیهِ مِنَ المُؤمِنینَ اَسکَنَهُ اللهُ فی اَعلیٰ عِلّیّینَ فی غُرَفٍ فی مَحَلِّ الشُّرَفِ کُلُّ الشَّرَف:
فقره‌ی قبلی این روایت را در جلسه‌ی قبل خواندیم؛ این فقره‌ی بعدی است که از حضرت ابی‌جعفر، امام باقر (علیه الصّلاة و السّلام) است. می‌فرماید هر کسی از مؤمنین که دارای این چهار خصوصیّت باشد خداوند او را در برترین مراتب مرتفع بهشتی و مرکز قرب الهی جا می‌دهد که شرف واقعی هم آنجا است؛ در غرفه‌هایی که مرکز و محلّ شرافت است؛ شرافت کامل. این خصوصیّات چهارگانه این جور است و این ثواب و اجر کسی است که این چهار خصوصیّت را داشته باشد. حالا این چهار خصوصیّت چیست؟

مَن آوَی الیَتیمَ وَ نَظَرَ لَهُ فَکانَ لَهُ اَبا

این اوّلی است؛ ببینید چطور ناگهان [حدیث] از عبادات و ذکر و دعا و مانند اینها منصرف می‌شود به یک مسئله‌ی اجتماعی، یک مسئله‌ی انسانی؛ ضعیفی را شما پناه بدهید؛ آوی، [یعنی] پناه دادن؛ به یتیمی که بی‌پناه است، پناه بدهید، مثل پدر با او رفتار کنید؛ این یک خصوصیّت.

وَ مَن رَحِمَ الضَّعیفَ وَ اَعانَهُ وَ کَفاه

این هم باز یک خصوصیّت دیگر: کسی که فرد ضعیف را مورد ترحّم قرار بدهد و به او کمک کند و او را کفایت کند. بیشتر ابتلائات جوامع بشری از اوّل دنیا تا امروز عبارت است از پامال شدن ضعفا؛ الان هم همین جور است؛ الان هم از گرفتاری‌های مهمّ بشر در جوامع مختلف [همین است]. پناه میبریم به خدا، در جامعه‌ی ما هم در مواردی همین جور است که ضعفا پامال می‌شوند؛ آن کسی که قوی است، آن کسی که دارای قدرت روحی یا قدرت مالی یا قدرت مقامی است، از معرکه‌های اجتماعی و از این زد و خوردی که در اجتماع به طور طبیعی وجود دارد، خود را سالم نجات می‌دهد امّا ضعیف زیر پا له می‌شود؛ ضعفا زیر پا له می‌شوند. اگر چنانچه کسی تصمیم بگیرد و این را تکلیف خود قرار بدهد که به ضعفا مهربانی کند، ترحّم کند، به آنها کمک کند، سینه سپر کند برای ضعفا، به خاطر ضعفا، یکی از این خصلت‌ها را دارا است؛ [یعنی یکی] از این چهار خصلتی را که انسان را در اعلیٰ‌علّیّین قرار می‌دهد دارا است.

البتّه توجّه داشته باشیم، این فضیلت هم مثل فضائل دیگر، مدّعیانی دارد که به زبان میگویند [امّا] در عمل هیچ غلطی نمی‌کنند؛ مثل این قدرتهای بزرگ. این‌که بحث حقوق بشر و مانند این حرف‌ها را ذکر می‌کنند، معنایش همین است دیگر، یعنی می‌خواهند از ضعفا حمایت کنند؛ امّا درست صددرصد در نقطه‌ی مقابل این قرار دارند؛ نه فقط از ضعفا حمایت نمی‌کنند، بلکه آنجایی که منافعشان ایجاب بکند، ضعفا را لگد هم می‌کنند، زیرپایشان له هم می‌کنند و در خدمت و در کنار اقویا قرار می‌گیرند. الان شما ملاحظه کنید، اغلب این دولتها و این قدرتها، یک جایی اختلافی بین آمریکا و یکی دیگر باشد، طرفِ آمریکا را می‌گیرند چون او قوی‌تر است. بنابراین این خصلتی است که اگر در عمل اتّفاق بیفتد و واقعاً و به معنای واقعی کلمه اگر چنین چیزی باشد، انسان در اعلیٰ‌علّیّین قرار می‌گیرد.

وَ مَن اَنفَقَ عَلی والِدَیهِ وَ رَفَقَ بِهِما وَ بَرَّهُما وَ لَم یَحزُنهُما

سوّمی این است که پدر و مادر را محزون نکند، اندوهگین نکند؛ [رفتار با] پدر و مادر خیلی مهم است. خیلی از شماها جوانید، بحمدالله پدر و مادر هم دارید؛ قدر پدر و مادرها را بدانید و غنیمت بشمرید ثواب الهی را که در خدمت به آنها، به شما وعده داده شده است. این یکی از آن [خصوصیّات] است؛ [مثلاً] پول دارد، برای پدر و مادرش خرج می‌کند، با آنها مهربانی و رِفق و ملایمت به خرج می‌دهد، به آنها نیکی می‌کند و آنها را اندوهگین نمی‌کند.

وَ لَم یَخرِق لِمَملوکِهِ وَ اَعانَهُ عَلی ما یُکَلِّفُهُ وَ لَم یَستَسعِهِ فیما لا یُطیق

[خصوصیّت] چهارم: سخت‌گیری نمی‌کند نسبت به مملوک و بَرده‌ی خود. حالا آن روزی که بَرده بود، [نسبت به] بَرده، امّا بَرده خصوصیّتی ندارد؛ [منظور] خدمتکار، زیردست یا آن کسی است که با دستور شما کار می‌کند. نسبت به آنها سخت‌گیری نکردن؛ اگر دارد جارو می‌کند، یک وقت هم جارو را از دستش بگیر شما، کمک کن به او و خودت جارو کن؛ کاری را که به عهده‌ی او است، تکلیف او است، شما انجام بده. او را در کارهایی که طاقت ندارد و نمی‌تواند؛ مجبور نکند، وادار نکند، اصرار نکند.

۱) امالی طوسی، مجلس هفتم، ص ۱۹۰؛ «ابوحمزه ثمالی می‌گوید شنیدم که امام باقر (علیه السّلام) می‌فرمود: … و چهار چیز است که در هر کس از مؤمنان باشد، خداوند او را در اعلیٰ‌علّیّین، درون اتاق‌هایی به جایگاهی سراسر شرف سکنا دهد: هر کس که یتیمی را پناه دهد و به او چون پدری [مهربانانه] بنگرد، و کسی که بر ناتوان ببخشاید و او را یاری کرده و کفایتش نماید، و کسی که بر پدر و مادرش انفاق کند و با آنان به نیکی و مهربانی رفتار کند و آنان را از خود ناراحت نسازد، و آن کس که به زیردستان خود مدارا کرده و او را بر آنچه به عهده‌اش گذاشته یاری کند و او را در آنچه توانایی ندارد به زحمت نیندازد.»

کد خبر 5727591 فاطمه علی آبادی

منبع: مهر

کلیدواژه: حدیث زندگی قرآن کریم قران آیت الله خامنه ای قرآن حقوق بشر ایالات متحده امریکا ماه مبارك رمضان قرآن قرآن کریم قران آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری رمضان 1402 نهج البلاغه تهران نوروز 1402 آیت الله مصباح یزدی محمود کریمی خصوصی ت الح س ن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۹۲۲۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مجوز راه‌اندازی پارک آبی در ابهر دریافت شد

سعید بهاوری رئیس شورای اسلامی ابهر با بیان اینکه مجوز راه‌اندازی پارک آبی در ابهر دریافت شد، گفت: این پارک، یک مجموعه تفریحی و ورزشی است که مجوز آن توسط بخش خصوصی دریافت شده است و ساخت آن نیز توسط سرمایه گذار بخش خصوصی انجام خواهد شد.

وی با بیان اینکه این پارک در یک مجموعه ورزشی ابهر راه‌اندازی خواهد شد، تصریح کرد: مهم نیست که شهرداری یا مجموعه خصوصی مجوز این مجموعه را دریافت کرده باشد بلکه مهم این است که این مجموعه در ابهر و برای شهروندان ابهری راه‌اندازی می شود.

رئیس شورای اسلامی شهر ابهر با اشاره به برخی از مباحث مطرح شده مبنی بر اخذ مجوز این مجموعه از سوی شورا، ادامه داد: این موضوع را تکذیب می‌کنم.

وی با بیان اینکه اخذ مجوز و جذب سرمایه‌گذار در ادارات دولتی روند طولانی دارد و مدت‌ها ممکن است به طول بینجامد، یادآور شد: نمونه بارز این موضوع، مجموعه تجاری - فرهنگی ارغوان است که در شورای سوم کلید خورد و در شورای چهارم قرارداد آن بسته شد که این امر بیان‌گر طولانی بودن پروسه انعقاد قراردادهاست.

بهاوری با بیان اینکه راه‌اندازی مجموعه‌هایی نظیر پارک آبی یکی از راهکارهای اساسی و مثبت برای جذب گردشگر است، تصریح کرد: برای جذب گردشگر باید جاذبه لازم ایجاد شود که با احداث مجموعه‌های تفریحی و ورزشی نظیر پارک آبی می‌توان نسبت به معرفی سایر پتانسیل‌های ابهر نیز اقدام کرد.

باشگاه خبرنگاران جوان زنجان زنجان